แม้ว่า แว่นนิรภัย หรือ แว่นเซฟตี้ จะดูเป็นของธรรมดาๆ ที่คนทำงานสายช่างคุ้นเคยกันดีอยู่แล้ว ทั้งในโรงงาน บนไซต์ก่อสร้าง หรือแม้แต่ในบ้านเวลา DIY แต่รู้ไหมครับว่า… ยังมีหลายคนที่เข้าใจผิดเกี่ยวกับ แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ยู่เยอะเลย บางเรื่องก็ดูเล็กน้อยแต่พอใช้งานจริง กลับเสี่ยงอันตรายแบบไม่รู้ตัว! ในบทความนี้ เราเลยอยากชวนคุณมานั่งคุยแบบสบายๆว่าอะไรคือ ความเข้าใจผิดที่เกี่ยวกับ แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้ พร้อมยกตัวอย่างสถานการณ์จริงให้เห็นภาพชัดๆ อ่านแล้วอาจจะร้องอ๋อเลยก็ได้นะครับ เพราะบางอย่างที่เรามองข้าม กลับเป็นจุดที่มีผลต่อความปลอดภัยแบบคาดไม่ถึงจริงๆ

แว่นเซฟตี้ ทุกอันป้องกันได้เหมือนกัน

ฟังดูเหมือนจะใช่ แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่เลย!

หลายคนมักคิดว่า แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ทุกแบบก็เหมือนกันหมด ใส่อะไรก็ป้องกันได้ทั้งนั้นใช่ไหมล่ะครับ? แต่ความจริงแล้วไม่ใช่แบบนั้นเลย! เพราะ แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ แต่ละแบบเขามีหน้าที่เฉพาะตัว เหมือนอุปกรณ์เฉพาะทางนั่นแหละ ออกแบบมาให้รับมือกับสถานการณ์ต่างกันแบบเฉพาะเจาะจง เช่น

• แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ กันสะเก็ดไฟจากการเจียร อาจไม่สามารถกันสารเคมีหรือน้ำมันกระเด็นได้
• แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ที่เหมาะกับงานเชื่อมโลหะต้องใช้เลนส์เข้มพิเศษ (Shade 3-5) ซึ่งแว่นใสทั่วไปไม่สามารถทดแทนได้
• แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ บางรุ่นเน้นเบา สบาย แต่ไม่ได้กันฝุ่นละเอียดแบบ PM 2.5 หรือละอองสารเคมี

ก่อนซื้อแว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ อย่ามองแค่หน้าตาหรือราคาที่ถูกจนใจสั่นนะครับ! สิ่งสำคัญคือมาตรฐานความปลอดภัย เช่น ANSI Z87.1 หรือ EN166 ที่บอกว่าแว่นนี้ผ่านการทดสอบมาแล้วว่าปลอดภัยจริง ใช้งานแล้วอุ่นใจได้ อย่าลืมดูด้วยว่าแว่นนั้นเหมาะกับประเภทงานของเราหรือเปล่า เพราะใส่ผิดประเภท ต่อให้แว่นดีแค่ไหนก็ไม่ช่วยครับ

แว่นนิรภัย คือของคนทำงานหนักเท่านั้น

ไม่จำเป็นต้องเป็นช่างถึงต้องใส่!

หลายคนยังติดภาพว่า แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ มีไว้แค่สำหรับช่างมืออาชีพ ช่างไฟ ช่างไม้ หรืองานโรงงานเท่านั้น แต่จริงๆ แล้ว แค่คุณหยิบเครื่องมือขึ้นมาซ่อมของในบ้าน ทำสวน ตัดต้นไม้ หรือแม้แต่เข้าครัวทอดของมัน ๆ ก็มีโอกาสที่อะไรจะลอยมาโดนตาได้เหมือนกันครับ งาน DIY ที่บ้านนี่แหละ ตัวดีเลย!

• ตัดต้นไม้ ตัดหญ้า ที่มีเศษไม้ เศษดิน เศษหินลอยมาโดนหน้า
• ซ่อมของใช้ในบ้าน เช่น ใช้สว่าน เจาะไม้ หรือแกะซ่อมของเล็ก ๆ
• ทำอาหารที่มีน้ำมันกระเด็น เช่น ทอดปลา ทอดหมู

ทุกคนควรมี แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ติดบ้านไว้ อย่างน้อย 1 ชิ้น เผื่อไว้ใช้เวลาทำอะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่บ้าน ไม่ว่าจะเจาะผนัง แขวนของ ซ่อมเฟอร์นิเจอร์ หรือแค่ตัดกิ่งไม้หน้าบ้าน บางทีเศษอะไรไม่รู้ก็ลอยมาโดนหน้าเฉยเลยครับ และอย่าลืมนะ ดวงตาเราไม่มีอะไหล่เปลี่ยนเหมือนอะไหล่เครื่องมือ ถ้าพลาดขึ้นมา เสียหายถาวรเลยนะครับ

ใส่แว่นตาธรรมดาแทน แว่นเซฟตี้ ได้

อันนี้อันตรายมาก!

หลายคนที่ใส่แว่นสายตาอยู่แล้วก็มักจะคิดว่า เอ๊ะ…ก็ใส่แว่นอยู่แล้วนี่นา จะใส่แว่นนิรภัยซ้ำอีกทำไม? แต่ต้องบอกเลยครับว่า ความคิดนี้อันตรายกว่าที่คิด เพราะแว่นสายตาทั่วไปเขาไม่ได้ถูกออกแบบมาให้รับแรงกระแทกแรง ๆ หรือกันสารเคมีใด ๆ ได้เลย ถ้าโดนอะไรแรง ๆ กระเด็นใส่เข้าไป มีสิทธิ์เลนส์แตก แล้วกลายเป็นเศษแว่นกระเด็นเข้าตาซ้ำอีก แบบนี้แย่กว่าตอนไม่ใส่อะไรเลยอีกนะครับ!

ตัวอย่างอันตราย

• เศษเหล็กหรือไม้กระเด็นใส่เลนส์ แว่นสายตาอาจแตก กลายเป็นอันตรายเพิ่มอีกชั้น
• แว่นสายตาบางรุ่นเลนส์พลาสติกบางมาก โดนแรงกระแทกแล้วทะลุถึงตาได้

หากคุณต้องใส่แว่นสายตาอยู่แล้ว ให้เลือกแว่นเซฟตี้แบบ “Over-glasses” หรือรุ่นที่สามารถสั่งเลนส์สายตาได้โดยตรง เพื่อความปลอดภัยเต็มร้อย

ใส่ แว่นเซฟตี้ แล้วปวดหัว ต้องฝืนใส่ไป

อย่าอดทนกับสิ่งที่ไม่ควรทน

มีคนจำนวนมากที่ใส่แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ แล้วรู้สึกแน่น ขมับตึง หรือปวดหัว แต่ก็ยังฝืนใส่ต่อไปเพราะคิดว่า “เอาน่ะ มันคงต้องเป็นแบบนี้แหละ” ซึ่งจริง ๆ แล้วไม่ควรต้องทนเลยครับ เพราะอาการแบบนี้คือสัญญาณเตือนว่าแว่นไม่พอดีกับหน้าเรา หรือวัสดุมันแข็งเกินไป ใส่นาน ๆ แล้วร่างกายจะฟ้องเอาทีหลังแน่นอน แบบนี้ไม่เหมาะกับการใช้งานทั้งวันแน่ ๆ

ผลเสียจากการฝืนใส่แว่นที่ไม่พอดี

• ทำให้ไม่มีสมาธิในการทำงาน เพราะมัวแต่รู้สึกไม่สบายตัว หัวตึง ใส่ไปก็คิดถึงแต่แว่นตลอด
• เสี่ยงต่ออาการไมเกรน หรือปวดศีรษะเรื้อรัง โดยเฉพาะถ้าเป็นคนที่ไวต่อแรงกดหรือแสงอยู่แล้ว บอกเลยว่าทรมานแน่นอน
• สุดท้ายก็ถอดแว่นกลางคันเพราะทนไม่ไหว กลายเป็นทำงานแบบไม่มีอะไรป้องกันดวงตา เสี่ยงอันตรายขึ้นอีกเท่าตัว

ควรลอง แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ ก่อนซื้อ โดยใส่ประมาณ 5-10 นาที แล้วขยับศีรษะ ลองก้ม เงย ถ้าไม่มีแรงกดจุดใดจุดหนึ่งจนรู้สึกเจ็บ นั่นคือแว่นที่ใช่สำหรับคุณครับ

แว่นนิรภัย ไม่ต้องดูแลก็ได้ เพราะมันคือของแข็งแรงอยู่แล้ว

ของแข็งแรงก็พังได้ถ้าไม่ดูแล

บางคนคิดว่าแว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ แค่ใส่ให้ครบตามกฎก็พอ ไม่ต้องดูแลอะไรเยอะ เพราะมันดูแข็งแรงอยู่แล้วนี่นา ใส่แล้วก็เก็บไว้ตรงไหนก็ได้ใช่ไหม? แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่เลยครับ แว่นที่เราใส่ทุกวันก็เปรียบเหมือนรองเท้าคู่โปรด ถ้าใช้งานบ่อยแต่ไม่ดูแล ไม่ทำความสะอาด หรือโยนไว้ไม่เป็นที่ มันก็พังเร็วเหมือนกัน ทั้งเลนส์มัว ขาแว่นหลวม หรือเป็นรอยขีดข่วนเต็มไปหมด ใส่ไปก็รำคาญสายตาใช่ไหมล่ะครับ?

ตัวอย่างที่พบได้บ่อย

• เลนส์เป็นรอยขีดข่วนเยอะจนมองไม่ชัด: ลองนึกถึงเวลาต้องทำงานแล้วภาพตรงหน้ามัว ๆ เพราะเลนส์เป็นรอยเต็มไปหมด มองไปก็รำคาญไป เผลอ ๆ ต้องถอดแว่นกลางคันอีก เสี่ยงเข้าไปใหญ่
• เลนส์ลอก หรือฝ้า เพราะเจอไอน้ำหรือเหงื่อสะสม: แว่นที่ไม่เคลือบกันฝ้า เวลาทำงานในที่ชื้น ๆ หรือเหงื่อออกเยอะ ก็จะมีฝ้าขึ้น มองไม่เห็นอะไรเลย ต้องคอยเช็ดอยู่ตลอด เหนื่อยเปล่า
• ขาแว่นหลวมจนใส่แล้วลื่น ไม่แน่นหน้า: ขยับนิดก็ไหล ขยับแรง ๆ แว่นแทบหล่น ใครเจอแบบนี้จะรู้เลยว่าหงุดหงิดแค่ไหน ทำงานอยู่ดี ๆ ต้องมาคอยจับแว่นทั้งวัน ไม่สนุกเลยครับ

คำแนะนำ

• หมั่นล้างด้วยน้ำสะอาดและผ้าไมโครไฟเบอร์
• อย่าวางแว่นคว่ำหน้าลงโต๊ะเด็ดขาด (เลนส์จะเป็นรอย)
• ใช้กล่องเก็บแว่นเมื่อไม่ใช้งาน

แว่นนิรภัย ดีๆช่วยชีวิตได้มากกว่าที่คิด

จะเห็นได้ว่า ความเข้าใจผิดเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้เกี่ยวกับ แว่นนิรภัย แว่นเซฟตี้ อาจทำให้เราพลาดเรื่องสำคัญไปอย่างไม่รู้ตัว การเลือกแว่นที่ถูกต้อง ไม่ใช่แค่เรื่องความสะดวก แต่เป็นเรื่องความปลอดภัยของตัวเราเองแบบตรง ๆ เลยครับ หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้คุณมองแว่นนิรภัยในมุมใหม่ และรู้ว่าไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป ไม่ว่าคุณจะเป็นช่างอาชีพ พนักงานโรงงาน หรือแค่คนที่รักงาน DIY ที่บ้าน แว่นเซฟตี้ดี ๆ สักอันก็ช่วยปกป้องดวงตาและชีวิตของคุณได้จริง ๆ ครับ